Амир Ҳайдар ибн Шоҳмурод | ||||
(1800-1826) Манғитлардан бўлган Бухоро амири. Унинг ҳукмронлик йилларида мамлакатда нотинчлик ҳукм суради, яъни марказ ва вилоятлар ҳамда кечагина вилоят мақомида бўлган, лекин эндиликда алоҳида сиёсий бирлик - хонликка айланган Хива ва Қўқон билан қарама-қаршиликлар авжига чиқади ва мамлакатда ҳар 3-6 ойда узлуксиз ички урушлар ва қўзғолонлар бўлиб турган. Миёнкол, Шаҳрисабз, Карки, Марвдаги маҳаллий кучлар яна ўз бошимчалик қила бошлаганлар. Чунончи, Марвни бошқариб турган Динносирбек (амирнинг укаси) Хива хони Элтузар кўмагига ишониб, бош кўтаради. Амир Ҳайдар учун бу ниҳоятда ҳавфли ҳолат эди. Чунки, бу шунчаки бир вилоятнинг марказга бўйин эгмаслиги эмас, балки расмий сулола намоёндасининг минтақадаги рақиблардан – хиваликлар билан тил бириктириб, олий тахтга қарши ҳаракати эди. Шунинг учун ҳам Амир Ҳайдар унга қарши лашкар тортади. Динносирбек бас келолмай Машҳадга қочади. Шоҳмурод даврида бўлганидек Амир Ҳайдар Марвни эгаллагач, маҳаллий аҳолининг бир қисмини Зарафшон водийсига кўчиртириб, бу ерга туркманларни ўрнаштиради. |