Саналар
21.11.2024
Баннер
Баннер
Кул-тегин ҳақон
PDF Босма E-mail

Култегин Иккинчи Турк хоқонлигининг ҳукмдори
685 йил 4 мартда туғилган ва 27 феврал 731 йили вафот қилган.

Кул-тегин - Иккинчи Шарқий Турк-ҳоқонлар, ҳоққон қўшинларининг сиёсий ва ҳарбий раҳбари. Қутлуғнинг ўғли.
У Туркистонда туркийларнинг гегемонлигини тиклаган қаҳрамон жангчи ва кўплаб ҳарбий юришларнинг иштирокчиси сифатида шуҳрат қозонган.

710 йилда Тонюкук ва Могилян билан бирга турк қўшини билан Хакасияга бостириб кириб, у ердаги қирғизларни мағлуб этади.
716-йилда ҳарбий тўнтариш уюштириб, Кучук хоқонни ўлдиради ва туркий тахтга ўзининг укаси Могилянни (Билге ҳоққони) ўтқазади.

Култегин вафотидан кейин унинг шарафига кенг дафн маросими ва ёдгорлик мажмуаси яратилди, унинг муҳим қисмини бир қатор балбаллар - ўлдирилган душманлар тасвирлари ташкил этди.
Кул-тегин стеласи (битиги) 8-аср туркий руник ёзувига оид ёдгорликдир. - 1889 йилда Н. М. Ядринцев томонидан Кошо-Цайдам трактида, Кўкшин-Ўрхон дарёси бўйида (Мўғулистон) топилган. Ёзувлар 1893 йилда даниялик олим профессор Вилгелм Томсен томонидан ўқилган. Ёдгорлик қимматли тарихий маълумотларни ўз ичига олади ва бой лингвистик материалларни тақдим этади.

 
Баннер