|
Домбровский (Dąbrowski) Ян Генрик (2 ёки 29.8.1755, Пежховец, ‒ 6.6.1818, Винногура), поляк генерали, Польша легионлари асосчиси. 1770-1792 йилларда у Саксония армиясида, 1792 йилдан эса Польша армиясида хизмат қилган. 1794 йилги Польша қўзғолонининг фаол иштирокчиси, Варшавани ҳимоя қилишда ўзини кўсатган, буюк Польшадаги Пруссия қўшинларига қарши моҳирона ҳаракат қилган. Польша 3-марта бўлиншанидан кейин (1795), унинг ёрдами билан Польша мустақиллигини тиклашга эришиш ниятида Францияга кўчиб кетди. 1797 йилда у Италияда Польша легионларини тузди ва Франциянинг Италиядаги Европа кучлари коалициясига қарши урушларида унга раҳбарлик қилди.
1806 йилда у Польшанинг ғарбий ҳудудларида қўзғолонга раҳбарлик қилди, Данциг (Гданьск) ва Фридландни эгаллаб олишда ажралиб турди. 1812 йилда Польша живизиясига қўмондонлик қилиб, Наполеоннинг Россияга қарши кампаниясида қатнашди, Бобруиск ҳудудида ишлади, Березинада Наполеон армиясининг чекинишини ҳимоя қилди. У Германияда 1813 йилги кампанияда қатнашган. 1814 йилда у Польшага қайтиб келган.
Россия таркибида Польша Қироллиги ташкил қилингандан кейин (1815), у Польша ҳарбий қўмитасининг аъзоси эди, Польша армиясини ташкил этишда қатнашди. Кавалерия генерали унвонини олган (1815). 1816 йил нафақага чиққан. У катта жасорат ва ташкилотчилик қобилияти билан ажралиб турарди, қўшинларда машҳур эди. D. легионларининг «Jeszcze Polska nie zginęla» ("Польша ҳали ҳалок бўлмади") ватанпарварлик қўшиғи кейинчалик Польша миллий мадҳиясига айланди.
|
