Январ қўзғолони – Россия империясига қарши полякларнинг энг йирик ва узоқ давом этган қуролли чиқиши бўлиб, 162 йил олдин бошланган. Қуролли ҳаракат 15 ой давом этди, мағлубиятга қарамай, у миллий ўзликни мустаҳкамлади ва кейинги авлодларнинг мустақилликка интилишига таъсир кўрсатди.

Январ қўзғолони – Россия империясига қарши полякларнинг энг йирик ва узоқ давом этган қуролли чиқиши бўлиб, 162 йил олдин бошланган. Қуролли ҳаракат 15 ой давом этди, мағлубиятга қарамай, у миллий ўзликни мустаҳкамлади ва кейинги авлодларнинг мустақилликка интилишига таъсир кўрсатди.

162 йил олдин Январ қўзғолони бошланган – XIX асрда полякларнинг Россия империясига қарши энг оммавий ва узоқ давом этган қуролли ҳаракати. Варшава цитаделидаги «Қатл дарвозалари» ёдгорлигида ушбу воқеа хотираси абадийлаштирилган, бу ерда кўплаб исёнчилар қамалган ва ҳалок бўлган. Мазовецкое воеводствоси маъмурияти вакили Анна Бжезиньска таъкидлашича, Январ қўзғолони поляк халқи эркинлик ва мустақиллик учун кураш руҳини йўқотмаганини кўрсатди: «Январ қўзғолони шафқатсиз репрессиялар, руслаштириш ва биздан ўзлигимизни тортиб олишга уринишларга жавоб эди. Унда жамиятнинг турли қатламларидан одамлар қатнашгани эркинликка интилиш ҳеч қандай тўсиқни билмаслигини намоён қилади».
Январ қўзғолони Россия империясига қарши поляк миллий-озодлик ҳаракатининг энг ёрқин намоёнларидан бири ҳисобланади. У 1863 йил 22 январда бошланган ва 15 ой давом этган. 1864 йил кузига қадар 1200 дан ортиқ жанглар бўлиб ўтган. Натижада, 10 мингдан 20 минггача исёнчи ҳалок бўлган, 1000 га яқини қатл этилган, қарийб 40 минг киши Сибирга сўроққа юборилган. Жами 200 000 га яқин одам исёнчилар томонида жанг қилган. Гарчи қўзғолон мағлубиятга учраган бўлса-да, у миллий ўзликни мустаҳкамлади ва кейинги авлодларнинг мустақилликка интилишига катта таъсир кўрсатди.

Ян Макареевич (Абу Муслим)